Merkez Bankası Nisan ayı fiyat gelişmeleri raporunda adeta enflasyon kur itirafı yaptı. İşlerin nasıl kötüleştiğini anlattı.
Merkez Bankası Nisan ayı enflasyon raporunda roket gibi yükselen üretici fiyatları hakkında şu yorumu yaptı: Yurt içi üretici fiyatları Nisan ayında yüzde 4,34 ile kayda değer bir oranda yükselmiş, yıllık enflasyon 3,97 puan artarak yüzde 35,17’ye ulaşmıştır. Üretici fiyatlarındaki bu yükselişte, döviz kuru gelişmeleri, uluslararası emtia fiyatlarında süregelen artışlar ve arz kısıtları belirleyici olmuştur. Bu dönemde petrol fiyatları sınırlı bir oranda gerilerken tarımsal emtia ve endüstriyel metal fiyatlarında belirgin artışlar izlenmiştir.
Merkez bu itirafı ile önümüzdeki dönemde 35 olan ÜFE'nin vatandaşa yansıyacağını da kabul etmiş oldu. Merkez'in rapor özeti ise şöyle: Tüketici fiyatları Nisan ayında yüzde 1,68 oranında artmış, yıllık enflasyon 0,95 puan yükselişle yüzde 17,14 olmuştur. Gıda dışındaki ana kalemlerde yıllık enflasyon yükselirken, tüketici enflasyonundaki artışa en belirgin katkı enerji grubundan gelmiştir. Bu dönemde eşel mobil sistemi ve tavan fiyat uygulamasının etkisiyle enerji fiyatları yatay seyretmiş; ancak baz etkisi nedeniyle grup yıllık enflasyonu belirgin şekilde yükselmiştir. Temel mallarda yıllık enflasyon artarken, yeni sezon geçişinin de etkisiyle giyimdeki yükseliş eğilimi sürmüş, dayanıklı ve diğer temel mal grubunda döviz kuru gelişmelerinin yansımaları izlenmiştir. Hizmet grubunda yıllık enflasyon yükselmiş, aylık bazda ise Mart ayındaki açılma etkisinin ardından yavaşlama kaydedilmiştir. Bu dönemde emtia fiyatlarındaki yükseliş tarımsal emtia ve endüstriyel metal fiyatları öncülüğünde sürmüştür. Türk lirası cinsinden ithalat fiyatlarındaki gelişmeler ve bazı ürünlerde süregelen arz sıkıntılarının etkisiyle üretici fiyatlarındaki hızlı artış eğilimi devam etmiştir. Bu gelişmelerle, B ve C göstergelerinin yıllık enflasyonları artarken, eğilimleri bir miktar iyileşmekle birlikte yüksek seviyelerini korumuştur.
Mallar üreticide zamlanıyorsa bunun nedeni ithal yarı mamullerin kur nedeni ile yukarı gitmesidir. Dışa bağımlı şirketlerin bu yükü kaldırmaları artık çok zor. Dış girdiye bağlı şirketlerin borsa performanslarının olumsuz olması sürpriz olmayacaktır.
Dışa bağlı üretim sadece yükselen kurla enflasyona neden olmaz. İthal ettiğiniz her yarı mamulle rezervler biter ve bu durum cari açığa ve dolar krizine kadar gider.